minirecensies

Mightysociety4

Ik ben getuige geweest van de nieuwe hype in het Nederlands theater. Eric de Vroedt kan geen kwaad doen. Ivo van Hove heeft hem geadopteerd. Maar wat een vervelende voorstelling. Wat een ongein. Wat een niet ingeloste pretentie. De voorstelling pretendeert een uitspraak te doen over globalisering. Ik zou zeggen: lees een goed boek of kijk naar een goede documentaire. Dit toneelstuk doet beslist geen uitspraak over globalisering. De nieuwe hype van het Nederlandse theater heeft het niveau van een scholierenkrant. Een teleurstelling dus. Met mijn drie geweien ben ik erg mild.

holdenc gezien 20/04/2007

Zit Eric de Vroedt (tekst en regie) boven op de actualiteit? Of haalt Rijkman Groenink hem toch nog in? Uren later aan de bar nog steeds verhitte discussies over globalisering. Na een heel goede voorstelling. Waarin ook nog eens prima wordt geacteerd. Een aanrader.

RiRo gezien 20/04/2007

In het vierde deel van zijn tiendelige project MightySociety behandelt regisseur Eric De Vroedt het thema globalisering. De wereld is plat en vernetwerkt; belminuten zijn goedkoop, overal is internet; bedrijven zijn bezig met outsourcing, uitbreiden, fuseren, splitsen; mensen migreren; goedkope arbeidskrachten in slechte omstandigheden; eten of gegeten worden; altijd uitbreiden; de wereld als marktplaats. Hoe verbeeld je zo’n abstract, veelzijdig en dynamisch begrip als globalisering op een theatrale manier?
De Vroedt vindt de sleutel door de grote abstractie van het thema te ondervangen door de gevolgen ervan zeer concreet te verbeelden in zijn personages. Hij introduceert een modern grachtengordelgezin: moeder Henriëtte, Europees politica, zoon Bas-Jan, de recalcitrantie zelve en haar vriend Dick, keiharde zakenman met mondiaal succes. De keuze voor de moeder als vertegenwoordiger van de controlerende macht en de vader als vertegenwoordiger van de producerende macht is slim gekozen. De zoon doet zich voor als filmend journalist en is de recalcitrantie zelve. De gesprekken binnen het gezin zitten vol met talige spitsvondigheden en snijden terloops grote thema’s aan. Ze zijn echter ontdaan van iedere compassie. Deze mensen houden niet van elkaar, ze houden vooral van zichzelf. Henriëtte zwelgt in haar macht in het Europees parlement, Dick verdient simpelweg zoveel mogelijk geld en Bas-Jan voedt zichzelf met cynisme over zoveel hypocrisie.
Dan wordt aangebeld en laat Bas-Jan ineens een wildvreemd echtpaar binnen. Ze zijn door en door burgerlijk. Na een korte periode van onderlinge plichtplegingen wordt duidelijk dat de man een ex-werknemer is van het bedrijf van Dick. Hij is gestopt omdat hij de ontmenselijking en het gebrek aan waardering niet meer aan kon. En nu komt hij verhaal halen. Er ontspint zich een thrillerachtig plot. Dick, ‘Groene Ondernemer van het Jaar’, blijkt wat minder groen te zijn als gedacht als blijkt dat hij al jaren, achter de rug van vriendin Henriëtte om, smerige Chinese fabrieken opkoopt om daarmee bergen Europese milieusubsidie binnen te kunnen halen. Het grootste gedeelte van de subsidies steekt hij echter in eigen zak. Dick bekent, maar voegt er gelijk aan toe, dat er niets illegaals is aan zijn activiteiten. Henriëtte is wel wat verbaasd, maar komt al gauw tot het visionare inzicht dat dingen ‘nu eenmaal zijn zoals ze zijn’. Zoontje Bas-Jan blijkt vervolgens het brein te zijn achter de ontmoeting met de inmiddels woedend geworden ex-werknemer en het geheel begint steeds meer op een soort gijzeling te lijken. Het slot van het stuk is echter nogal teleurstellend: keiharde ondernemer Dick komt tot inkeer. Niet erg geloofwaardig en het haalt een stuk scherpte van het verhaal weg. Dit is echter maar een klein smetje op een verder werveld stuk. De personages worden goed neergezet en met name Els Ingeborg Smits als politica Henriëtte is zeer sterk. Gemeende communicatie is haar volkomen vreemd, een ideologie heeft ze niet, maar ze lijkt er nauwelijks onder te lijden.

De Vroedt’s missie is te prijzen, omdat hij de moeite neemt een ingewikkeld thema dat vaak slecht begrepen en belicht wordt, transparant te maken voor zijn publiek. Hij doet dit bovendien niet op tendentieuze of belerende wijze. Hij gebruikt in het stuk de verschillende personages om een rijkdom aan ideeën, ideologieën en strategieën over globalisering te presenteren, die een lange researchperiode verraden. Bovendien krijgt het publiek in de vaak gebruikelijke sideshows – debatten, gesprekken of lezingen na afloop van de voorstelling – de kans zelf actief mee te doen aan het globaliseringsdebat. De Vroedt zelf is overigens duidelijk over zijn kijk op globalisering: “De angsten die de wereldwijde productie -en informatiestroom oproept, wil ik serieus nemen. Dat probeer ik te laten zien. Het neo-liberalisme is te ver doorgevoerd, en overal heerst het efficiency-denken.”

Rjean gezien 31/03/2007

Ja wat is nou eigenlijk die globalisering waar iedereen het de hele tijd maar over heeft?
Het heeft iets van doen met Oost-Azië, dat is vanaf het begin van de voorstelling wel duidelijk. En je eet het uit een opgewarmd kartonnen bakje, met van die onhandige houten stokjes die je eerst zelf uit elkaar moet breken.
Wat het ook is, het bréngt iets teweeg. Kansen en bedreigingen, ongetwijfeld. Wat voor de een een kans is, is voor de ander een gemiste kans. Zoiets.
(Wij in Utrecht hoeven ons er gelukkig niet echt meer druk over te maken, sinds wij bijna twee jaar geleden bij handopsteken in meerderheid besloten hebben om de globalisering, die in de vorm van een gretig oprukkende koopzondag aan de poorten van de stad stond, niet verder te laten oprukken. Er vanaf de - matig bezette - tribune kennis van nemen, is dan een gerieflijke moeite…)
Mightysociety4 nodigt, kortom, uit tot bespiegeling.

Who’s afraid of the Globalisation?
Hamlet wellicht, met zijn zelfbedachte toneelstukje?
Of gewoon het brave Vinex-stelletje Dick en Sharon dat op bezoek komt bij het hoger op de ladder staande oudere stel Jet en Ray?
Het toneelstukje waarmee het een en ander zichtbaar gemaakt wordt, zit goed in elkaar, en dan neem ik de reden voor Dick om stampei te komen maken, die toch niet direct uit de globalisering voortkomt, eventjes voor lief. Want het hoort er ergens ook wel bij. Maar stampei komt-ie maken, en niet heel zwakjes. Is dat wat ons te wachten staat door die globalisering, de Wraak van de Vinex?
Het kernwoord in dit verhaal is trouwens: misbaar. Stop het eens in je mond, zuig er wat op, speel er een beetje mee, ook met de klemtoonmogelijkheden, overdenk het goed en stap dan de zaal binnen.
Ook de andere gebrachte termen getuigen trouwens van gedegen onderzoek. Ja, dit bevalt mij bijzonder goed. Ik zou Eric de Vroedt dan ook bij deze willen oproepen om de delen 1, 2 en 3 ooit nog te hernemen, want hoewel ze technisch gezien (voor mij dan toch) misbaar bleken, zijn ze dat cultureel/maatschappelijk/politiek/theatraal gezien hoogstwaarschijnlijk niet.
Politiek op de planken. Graag!

eswé gezien 31/03/2007