Ilja Leonard Pfeiffer legt precies de vinger op een verandering in de Nederlandse mentaliteit sinds Fortuyn en stelt die aan de kaak in vaak flonkerende alexandrijnen. Mooi idee: de hartslag van de tijd gevat in een klassieke vorm. Een voorstelling over iets waar Pfeiffer zich druk over maakt en ik hoop wij ook, en dat door de makers gedreven en met zichtbaar plezier wordt uitgevoerd. Door Nettie Blanken en Jaap Spijkers zelfs met grote virtuositeit. De ironische toon voorkomt drammerigheid, hoewel duidelijk is dat het ze menens is. Een rake uitschieter in een verder bleek seizoen. En dan vergeef ik Pfeiffer zijn studentikoze zelfverwijzinkjes (“dat staat in mijn script”) en zijn neiging om sommige ideeen (de ijdelheid van de Krabbe of de terugkeer naar normen en waarden van de jaren vijftig) wel erg breed uit te meten.

Een tegenvaller, maar dan wel ‘n leuke. Wat had ik dit stuk graag goed gevonden… Maar nee, een veelbelovend auteur kwam aanzetten met ‘n langdradige tekst die lang niet zo virtuoos was als ik stiekem hoopte (zo laat hij een aantal keer ‘Krabbé’ op ‘premier’ rijmen, dit soort vondsten komen steeds weer terug…). En ook de ijdelheid van Krabbé wordt zo nadrukkelijk benadrukt, dat je het na verloop van tijd wel weet. Het is alsof je op een feestje bent waar je de hele tijd dezelfde mop hoort. De grootste fout is de ironische toon, die alle emotie uit het stuk zuigt. Het stuk is afstandelijk en wijsneuserig, alsof de makers het niet echt menen (wat volgens mij wel het geval is…). Er zijn momenten dat de aanpak werkt. De tirade van mevrouw Balkenende is een prachtig theatermoment, fraai en grappig… terecht beloond met een applaus. de sterfscène van Amelie, met de onverschillige reactie van de ouders werkt ook heel mooi. Hier ben je als toeschouwer even helemaal betrokken… even geen taalspelletjes, flauwiteiten of andere ballast, dit moment is puur theater. Vaker gedaan misschien, maar zelden zo effectief. Perfect gespeeld. En het einde werkt ook goed. Had ook hier ‘n deja vu gevoel, maar ‘t was effectief en grappig… en wrang, met dat ‘dode’ meisje op het toneel. Toch maar drie momenten die ik niet had willen missen. De regie en het uitstekende spel overstijgen de afstandelijke tekst. Een best aardige mislukking… Een tomaat voor de tekst én voor de slaafse wijze waarop deze is neergezet (durf toch ‘ns te schrappen- al die Krabbé grappen)… Een gewei voor het spel en de andere krenten in de dikke pap.

Qua opbouw misschien niet het sterkste verhaal ooit, en e.e.a. kon ook wel wat compacter en pakkender. Maar die minpuntjes vallen geheel weg tegen de ge-wel-di-ge tekst van Ilja Pfeiffer, het sterke spel (extra gewei voor Nettie Blanken) en de dramaturgische grapjes. Lange tijd niet zo gelachen. Top!

Enige tijd geleden werkelijk genoten van “De Eeuw van mij dochter.” Een sterke en leuke tekst, uitstekend spel en een originele regie. En bovenal, de goede synergie tussen deze drie. Wij vonden het een staande ovatie waard en kunnen het iedereen aanraden die zich ook zorgen maakt over de vertrutting van Nederland.

Deze voorstelling is een eigentijdse tragedie over de goddeloosheid, de betutteling, het conservatisme en de angst van de Balkenendiaanse samenleving. Dit stuk moést worden gemaakt! Het zet je tegelijkertijd aan tot lachen en tot nadenken, en hopelijk ook tot actie!

Nadat Balkenende het land tot op het bot vertrut heeft, zet, bij diens dood, mevr. Balkenende diens lijn van benepen burgerlijkheid, onverdroten voort met de vleesgeworden ijdelheid, Jeroen Krabbé, als MP van dienst. Apollo, Zeus en Pallas Athene zien het machteloos aan.

Ilja Pfeijffer heeft een toneelstuk geschreven. Ik wil hem vragen dat nooit meer te doen.

Maar vooruit - toch een gewei voor Jaap Spijkers ( die altijd goed is) en eentje voor de grapjes ten koste van JK ( die soms goed zijn).