theaterpraat

Afhankelijk van hoe de gemeentes ook bezuinigen, kunnen de bezuinigingen in Engeland tot 60% of meer oplopen voor de uitvoerende podiumkunsten (tegen 2015). Maar als eerder aangegeven, de coalitieregering van Conservatives en Liberal-Democrats, +/- centrum-rechts, willen bezuinigingen beperken voor kunstinstellingen aan de ‘frontlinie’. De korting voor hen zou niet meer dan 15% worden, volgens George Osborne, Minister van Financiën, maar veel commentatoren betwijfelen (waaronder ikke) of genoeg besparingen binnen zogenoemde ‘bureaucratie’ te vinden zijn.

Arts Council England – verantwoordelijk voor het verstrekken van landelijk subsidie op landelijk en regionale niveau en dan op ‘arm’s length’ van de overheid – moet £100 miljoen inleveren, 29,6% van hun huidige financiering. Hoe ze dan die ‘frontline’ instellingen en gezelschapen kunnen besparen is dan moeilijk te zien omdat ze in de laatste 18 maanden met 21% al fors afgeslankt zijn. Toch worden ze weer gevraagd hun kosten alsnog te halveren.

‘Frontline’ instellingen worden geïdentificeerd door de Britse krant The Guardian als ‘regularly funded organisations’ ofwel ‘RFO’s’ – instellingen en gezelschappen die in het equivalent van het BIS – het BasisInfraStructuur – zitten.

Volgens dezelfde krant, moeten die organisaties in het eerste jaar meteen 10% inleveren en daarna moeten ze van Arts Council England opnieuw subsidie aanvragen.

Een spiegeling van de houding van de nieuwe overheid in Nederland die musea willen besparen, worden bezuinigingen van musea in Engeland tot die voorgenoemde 15% beperkt. Als tegenprestatie wordt verwacht dat toegang gratis blijft – en verkiezingsprogramma belofte van de Conservatives.

De Department van Media, Culture en Sport – die een handjevol instellingen direct financiert zoals het Royal National Theatre en de Royal Shakespeare Company – moet 24% inleveren – van £1.4 miljard tot £1.1 miljard. Terwijl projecten voor de ‘Culturele Olympiad’ bedreigdt worden, komen de Olympische Spelen aan sich – á £9,3 miljard - niet in gevaar.

In vergelijking met Nederland, hebben gemeentes in Engeland een veel kleinere rol in het culturele landschap maar tussen nu en 2015 moeten ze 28% inleveren, 7% per jaar. In Engeland is er geen verplichting aan gemeentes om culturele instellingen te financieren en het wordt gevreesd dat cultuur een gemakkelijke prooi wordt.

Opinie: Net als in Nederland wordt geloofd dat veel geld te besparen valt bij de ambtenarij en overkoepelende en ondersteunende organisaties. De werkelijke rol van dergelijke organisaties is dat ze veel bereiken met heel weinig; kenmerkend voor de culturele sector als geheel. Pas in de laatste tien jaar en na een periode van bijna 20 jaar schaarste, wordt kunst en cultuur redelijk gesubsidieerd. De vraag is dus waar het ‘vet’ is dat de regering wel wil snijden. Toch zijn men dankbaar, waaronder Alan Davey, chef Arts Council Engeland, voor wat als genade wordt gezien. Een rechtse regering van tien jaar eerder had alles aan ‘marktwerking’ overgelaten. En desondanks is de les van die periode niet verloren: theaters en gezelschappen verdienen nog steeds gemiddeld 50% aan eigen inkomsten. Een gevolg misschien van de tijd toen er maar 50% subsidiering was.

Misschien is het hun redding dat gezelschappen allang bezig zijn om hun bestaansrecht te rechtvaardigen, om aan te tonen dat ze alles doen om zoveel onafhankelijk te zijn.

Toch wordt naar Nederland met medelijden gekeken. Dat men bang voor bezuinigingen van 20% waren, werd gezien als een teken van hoe verwend de ‘cloggies’ in de culturele sector zijn geweest. Bezuinigingen hebben we in Engeland meerdere malen gezien en er zijn wat aanwijzingen dat zoiets juist goed voor de kunstzinnige gezondheid van de sector kan zijn. Maar als je niet gewend bent, en als het op 50% uitkomt. Nou…