theaterpraat

September 2003 Het komt goed uit dat deze voorstelling is geselecteerd voor Het Theaterfestival, want daardoor kan ik er toch nog naar toe. Hein schreeuwde het namelijk bijna uit, nadat hij Een Meeuw had gezien. ‘Een ode aan het acteren,’ jubelde hij. Natuurlijk wilde ik graag weten wie hij daarmee bedoelde. Halina Reijn? Want daar ben ik nogal weg van. ‘Die ook wel,’ zegt Hein, ‘maar vooral Van Houten en Boermans. Die twee komen in de grote scène van Trigorin en Masja tot zulk magnifiek spel. En weet je wie ik ook goed vind?’ ‘Nou?,’ vraag ik. ‘Annet Malherbe als Polina,’ zegt Hein, ‘die is echt in topvorm.’

Carice van Houten als Masja wil de jonge kunstenaar Kostja. Die wil liever Nina, gespeeld door Halina Reijn. Maar die is op Trigorin, vertolkt door Theu Boermans, de regisseur die zelf ook op de planken staat en die al met de moeder van Kostja is. Het lijkt ingewikkelder dan het is, want Een Meeuw is een mooie heldere voorstelling.

Fraai geacteerd van Van Houten, Boermans en Malherbe. Hein heeft helemaal gelijk. Hoewel Halina Reijn toch ook behoorlijk sterk speelt. Maar goed, Carice van Houten kreeg voor haar rol als Masja de Colombina, de prijs voor de beste vrouwelijke bijrol. Niet Halina Reijn voor haar rol als Nina. Ik vind het best. Nina is waarschijnlijk geen bijrol. Dat zal het zijn.

De benen van Halina Reijn
‘Daar gaat het niet om,’ zegt Jowi, ‘het gaat er om dat Van Houten als Masja gewoon de show steelt.’ Ze komt wat dichterbij en dempt haar stem een beetje. ‘Trouwens dat bombastische einde, typisch Boermans natuurlijk. Als Nina maar blijft snikken en roken en armzalig op die dunne hooggehakte beentjes blijft wankelen.’

Beetje rare opmerking, vind ik. Die dunne beentjes zijn natuurlijk van Halina Reijn, niet van Nina. Wat bedoelt ze dan, Jowi? Vindt ze misschien dat regisseur Boermans het personage Nina veel te lang laat snikken en roken? Dat kan, dat kun je vinden. Maar je kunt hem natuurlijk niet verwijten dat Nina te dunne beentjes heeft. Ik vind ze trouwens wel mooi, die benen. ‘Onzin,’ zegt Hein. Even denk ik dat Hein ook al over de benen van Halina Reijn wil beginnen. Maar dat bedoelt hij gelukkig niet. Hij is het niet eens met Jowi’s opmerking over het einde van het stuk, en dat wil hij duidelijk maken.’Dat slot is onvergetelijk!’, zegt hij, en hij kijkt heel streng. Goed zo Hein, denk ik. Want ik ben het helemaal met hem eens.

Niet zo’n goede vraag
Als ik Arthur Sonnen, de directeur van Het Theaterfestival, na afloop van de voorstelling in september, aan de grote leestafel van het café van het Compagnietheater, vraag wat híj nou van dat slot vindt, of hij het ook zo onvergetelijk vindt, net als Hein en ik, loopt hij onmiddellijk rood aan en gaat hij vervaarlijk met zijn ogen draaien. Zijn twee begeleidsters blijven gelukkig kalm en beginnen hem onverwijld te reanimeren met zachte strelingen en zoetgevooisde woorden. Niet zo’n goede vraag realiseer ik me. Het lijkt me beter dat ik me even terugtrek. Zijn begeleidsters knikken, het lijkt ze beter dat ik me even terugtrek.

Tijdens het plassen zijn mijn gedachten vanzelfsprekend bij Arthur Sonnen. Zou het zijn begeleidsters lukken om hem op tijd te kalmeren? Nog helemaal in gedachten verzonken loop ik naar de deur. Dat is niet zo verstandig. Niet dat het onverstandig is om na het plassen, en handenwassen natuurlijk, de wc weer te verlaten. Nee, het is onverstandig om dat in gedachten verzonken te doen. Want daardoor schrik ik me rot van Jacob Derwig als Hamlet. Levensgroot is hij tegen de binnenkant van de deur geplakt.

Weer terug aan de leestafel
‘Ben je erg geschrokken,’ vragen de twee begeleidsters als ik weer aanschuif aan de leestafel. Ik zeg dat het wel meevalt. Hij is alweer een stuk opgeknapt, zie ik, zijn ogen draaien niet meer en hij is niet meer zo rood als een paar minuten geleden. We krijgen een teken dat we weer naar boven moeten, naar de zaal, voor de nabespreking met Theu Boermans. Eén van zijn begeleidsters neemt de fles wijn mee die Sonnen straks met een glimlach en een goed gekozen woordje aan Boermans zal overhandigen. De ander ondersteunt hem als we voorzichtig de trap op gaan. Gelukkig komen we zonder noemenswaardige problemen boven en doet hij daar welbespraakt en met gepaste glimlach zijn woordje. Tot mijn grote opluchting. Want heel even had ik het idee dat de directeur van Het Theaterfestival het einde al voelde naderen.

Een Meeuw van de Theatercompgnie ging in première op 11 april 2003
Tekst: Anton Tsjechov
Regie: Theu Boermans
Spel: Sylvia Poorta, Halina Reijn, Tijn Docter, Harry van Rijthoven, Theu Boermans(Jappe Claes), Michel van Dousselaere, Annet Malherbe(Ria Marks), Carice van Houten(Camilla Siegertz) en Mike Reus