Voorlopig toch vooral een vormexperiment, deze Hamlet: alle rollen centifugeren willekeurig langs alle acteurs. Helderheid van verhaal en identificatie worden willens en wetens opgeofferd aan een poging de taal van Shakespeare het volle pond te geven. Bij vlagen lukt dat en hóór je het stuk voor het eerst (en geniet je van Shakespeare’s brille). Vaak ook blijkt de berg die de Barre-Landers vrijwillig aan het beklimmen zijn hoog, te hoog… Dan lijkt alle energie nodig om überhaupt de tekst nog te vinden en wordt het spel mat en futloos.
Toch een grote pluim voor de durf, voor het vermijden van het reeds vaak gebaande Barre-Land-pad, voor de zoektocht naar een nieuwe ingang tot een overbekende klassieker. En: ongetwijfeld wordt de voorstelling steeds beter, hoe vaker ze gespeeld wordt en hoe meerde acteurs thuis raken in de integrale tekst. Dus: wel gaan kijken en (vooral) luisteren!

Waarom verwart de voorstelling me zo? Waarom erger ik me niet? Aan de ouderwets pamflettistische vormingstheater-vorm, aan het feit dat me de gruwelen van de jodenvervolging ingesmeerd worden terwijl ik ze echt wel ken?Waarom desondanks die klap voor mijn bek?
Anderhalf uur gruwelijke wreedheid op een podium in combinatie met het hoogste uit onze westerse cultuur (Schubert, Beethoven, Shakespeare). Simmons en zijn acteurs wrijven iets naar binnen wat je wel weet, maar te weinig voelt. Dat onze wereld danst op de vulkaan, dat we van schoonheid genieten met het pistool op de slaap.
Auw.
Wie durft moet gaan kijken!

Van Reek en Ten Bosch maken onbeschrijflijk theater: ze toveren je beelden voor uit het ongerijmde, het onbenoembare, beelden die precies doen wat beelden móeten doen: je verbeelding aan het werk zetten. Dan weer twee scharrelende vrouwtjes, in de weer met onbestemde vruchten, dan weer weer gemaskerden met fallus-lange neuzen, dan weer een weer onbestemde, maar o zo zorgvuldig uitgevoerde handeling met met dierenhuiden. En zo gaat dat door. Geen verhaal, of beter, zoveel verhalen als je zelf maar bedenken kan. En dat alles net een prettig-ouderwetse ambachtelijkheid. Beeldend theater zónder alle toeters en bellen van de moderne multimedia (al is het begeleidende geluid van Ruud van der Pluym in al in zijn bescheidenheid prachtig).
Theater- en festivalprogrammeurs: meteen gaan kijken!!

Toegegeven: ik ben - met alle waardering die ik op kan brengen voor haar acteursregie - niet zo’n fan van regisseur Mirjam Koen. Kwestie van smaak. Maar bij ‘De Trojaansen’ gaat al dat welverzorgde, het decor, de mise-en-scène, de tekstzegging, toch echt irriteren. Halverwege ben je bijna in slaap gesust, terwijl we het hier g.v.d. toch over OORLOG hebben, en dan nog een hele vuile oorlog: verkrachtingen, slavernij… ik hoor de dames erover spreken, erover klagen, maar ik zie, hoor, ruik voor mijn part, het niet. Teveel toneel dat mooi wil zijn, maar daarbij zichzelf verbiedt lelijk te worden wanneer dat toch echt noodzakelijk zou zijn. Vooruit, nog een gewei voor het inderdaad mooie decor en de inderdaad mooi acterende actrices.

Ingehouden maar uitermate ingenieus gebruik van video- en geluidsfragmenten; na jarenlange ervaring is dat regisseur Guy Cassiers wel toevertrouwd. Prachtig spel - variërend van uitbundig-gevaarlijk tot achteloos-argeloos - van Steven van de Watermeulen. Het verhaal van het jongetje dat zich tot een geweldmachine ontwikkelde is aanvankelijk mysterieus en intrigerend. Als aan het eind het verhaal ‘rond’ moet worden gemaakt door een geforceerde verklaring, wordt met terugwerkende kracht het verhaal banaal. Jammer….!

Dat moet spannend geweest zijn voor Rob Ligthert en de zijnen… Zijn Debuut bij een Groot Gezelschap lokt argusogen. Als je ‘Koning Lear’ zo bekijkt, dan is de start heel behoorlijk. Een vertelling die niet stuk kan, verzorgd geregisseerd en jong, fris en energiek gespeeld. Maar toch, dat decor (een immens bouwwerk ìn een immense kerk) is teveel van wij-zijn-nu-groot-geworden-en-maken-Groot-Toneel. Da’s jammer, want het zat elke suggestie in de weg. Desondanks en al bij al: van harte Rob! van harte Peer!

Erop vertrouwen dat authenticiteit-op-het-podium voldoende is voor een behartenswaardige voorstelling leidt maar al te vaak tot een uitnodiging tot zelfoverschatting. Zo ook bij de familie Leddy. Anekdotes over dochterlief als huilbaby of over papalief die zo tolerant was dat dochter Rixt op haar 14e al tot 4 uur in de disco mocht blijven… Wat moet mij dat interesseren? Niets. En ja, omdat het toneelspelers zijn, spelen ze ook nog Grote Toneelscènes (Lear, Wie is er bang voor Virginia Woolf). Willekeur. Meer is het niet.
En die arme John staat dan ook nog eens met angst in zijn ogen. Bang - zo lijkt het - om zijn tekst te vergeten. Bang om de voorgeschreven danspasjes niet bij te kunnen houden.
Nee, het zijn charmante, lieve mensen die Leddys. Maar ze hebben weinig te vertellen.

Het zou een verkooptruc hebben kunnen wezen: eerst een eerste deel, dat nieuwgierig maakt naar het volgende dat op zijn beurt weer…
Maar goed: resultaat is dat ik deel 1 voor de 3e keer, deel 2 voor de 2e keer zag, maar dan eindelijk ook het slotdeel zag. En ja hoor, dat derde deel maakt het ‘af’; het verhaal dat begint in opperste hilariteit, dan langzaam van kleur verschiet naar een vervreemdende allegorie en eindigt in verstilling: Een denkhoofd (hoofdfiguur prof. Kien) dat niet meer tot denken in staat is en dus zichzelf en alle door hem verzamelde kennis vernietigt.
Wederom de loftrompet steken om de acteursprestaties? Nee, die zijn inmiddels vanzelfsprekend.

‘t Barre Land vierde feest, want de Snijzaal is heropend (gaat dat zien! jaloersmakend mooie werkplek). Dus een feestelijk gelegenheidsstuk, eerder te zien geweest op Oerol. Eenakter van Tsjechov zet kleinburgerlijke lui te kijk, die achter de facade van een zo-hoort-het-fatsoen alleen geinteresseerd zijn in uiterlijk vertoon en geld. De drank vloeit rijkelijk, ruzies lopen op. Gewei voor collectieve speelvreugde (met bijzondere gastrol van Daphne de Winkel), extra gewei voor Ingejan Ligthart Schenk als Griekse gastarbeider, groot gewei voor spreekwoordelijke gastvrijheid. Klein tomaatje voor de wel erg luchtige niemendallerigheid van dit stukkie. Na Oscar Wilde en deze Tsjechov kijken we rijkhalzend uit naar de complete ‘Hoofd zonder wereld’ van Canetti (ook in de Snijzaal!!).

Wat een pracht-symbiose van ijle, ‘hemelse’ middeleeuwse muziek en heftige, ‘helse’ beelden en geneurtenissen. Associaties voeren je langs de gruwelen van deze tijd. Natuurlijk 9/11, maar ook een moeder op zoek naar haar vermiste kind, een zwaan besmeurd met olie, een Amerikaanse die ‘in Jezus’ is, mannen die een vrouw achteloos van de een naar de ander werpen… Beelden die je ‘auw’ doen zeggen. Verdrietig, maar tegelijk mooi & waar !
Nu al - zo vroeg in het seizoen - het hoogtepunt van het jaar !