Moose - Laura van Dolron http://www.moose.nl/taxonomy/term/1499/0 nl Oudejaarsconference, Laura van Dolron (28/12/2012) http://www.moose.nl/minirecensies/oudejaarsconference/17031 <p>&#8216;Entertain us!&#8217; schreeuwt Kurt Cubain als we de zaal binnenkomen. Van Dolron maakt ons meteen duidelijk dat ze dat niet zal doen. &#8216;Ik ben niet sympathiek.&#8217; &#8216;Ik ben geen gezelligheidsmachine.&#8217; Even later zal ze zeggen: &#8216;In mijn eerste voorstellingen provoceerde ik door lief te zijn, als verzet tegen voorstellingen waarin naakte vrouwen drie uur lang rond rennen. Nu provoceer ik door opzettelijk niet lief te zijn.&#8217;</p> <p>Van Dolron bekeek de oudejaarsconference van Wim Kan uit 1976, haar geboortejaar. Ze bestudeerde ook zijn dagboeken en maakte daaruit op dat Kan uiterst depressief was. In elke lantaarnpaal de mogelijkheid zag zich op te hangen. En vooral dat hij zijn publiek haatte. </p> <p>Vier lege stukken papier hangen als lege spiekbriefjes achter haar. Ze is gekleed zoals Wim Kan zich kleedde als hij optrad. Eén arm op de microfoonstandaard: &#8216;Ik doe wat Wim Kan niet durfde te doen. Wim Kan heeft die mislukte voorstelling nooit gemaakt. Ik wel. Eens in de vier jaar. Misschien doe ik nu iets waar ik niet van hou. Ik hoop dat duidelijk is dat dit wel over Wim Kan gaat. Daar gaat het juist over, dat het tegenvalt. Door het lezen van het dagboek van Wim Kan werd ik bang. Bang om op te komen. Ik wil jullie niet bedriegen. Omdat ik denk dat bedrog Wim Kan geen goed heeft gedaan. Ik wil jullie laten zien wie ik echt ben. Begrijpen jullie hier iets van? Dat je moet zijn wie je bent en aan andere mensen over moet laten of dat goed is of niet goed.&#8217;</p> <p>Van Dolron maakt opzettelijk een voorstelling die hoogst ongezellig is. Waarin ze ons opzettelijk niet lief, maar boos en grimmig toespreekt. Ze zegt ons de echte Laura te willen laten zien. En ons de echte, zijn publiek hatende, Wim Kan te willen laten zien. Dat laatste is nogal een claim vind ik. Toch maar eens controleren of dat dagboek van hem die claim wel rechtvaardigt.</p> <p>In zijn dagboek van 1976 gaat het vaak over over prins Bernard en Lockheed, en over Den Uyl. Eén keer over het publiek, als hij het heeft over de onbespeelbaarheid van de zaal in Eindhoven. Een paar keer over Menten. Eén keer over een gifwolk in Tiel. Een paar keer over het slikken van Valium en Rennies. En hij schrijft op dinsdag 23 maart om 4.00 uur: &#8216;Mijn leven is bewust geloof ik een dagelijkse poging de mensen de afschuwelijke ernst te laten vergeten. Laten we een enorme flauwekul trappen. Laten we proberen tot onze laatste minuut te lachen. In godsnaam lach dan maar, want de ernst brengt een mens naar niets dan de afgrond van Gods oneindige humor: een wereld vol verdriet.&#8217;</p> <p>Tijdens de voorstelling heeft ze het publiek gewaarschuwd: &#8216;Als je straks in het café tegen me zegt dat je geraakt bent, dan denk ik dat is morgenochtend wel over.&#8217; &#8216;Als je naar me toekomt en zegt dat je er net zo over denkt als ik, dan denk ik ja maar ik heb talent.&#8217; Ze verschijnt in een prachtige rode feestjurk in het café. Dus ik zeg: &#8216;Wat zie je er mooi uit!&#8217; Ze glimlacht en zegt: &#8216;Dank je&#8217;. </p> Laura van Dolron Sun, 30 Dec 2012 10:03:49 +0000 RiRo 17031 at http://www.moose.nl Iemand moet het doen, Laura van Dolron (05/12/2012) http://www.moose.nl/minirecensies/iemand-moet-het-doen/17026 <p>Eigenzinnig, origineel, filosofisch, grappig, ernstig, intellectueel, gevoelig,&#8230;. Laura van Dolron wordt in Nederland de theatermaakster van het moment genoemd. Wie haar aan het werk ziet en hoort, alleen op scène en zonder decor, begrijpt waarom.</p> Laura van Dolron Thu, 06 Dec 2012 00:46:31 +0000 Iwein 17026 at http://www.moose.nl Wat nodig is, Laura van Dolron (22/12/2011) http://www.moose.nl/minirecensies/wat-nodig/16929 <p>Laura is nog steeds echt nodig.</p> <p>Ik schreef al een aantal keren dit seizoen over voorstellingen van Laura van Dolron en ik twijfelde dit keer of ik nog eens een Moose-je moest opdragen aan deze vrouw waar ik al eerder van zei dat ik vrienden met haar zou willen worden. Heb ik haar al niet vaak genoeg de hemel in geprezen en wat zal dit stuk anders maken dan de anderen? Na al drie voorstellingen te hebben gezien van Laura dit seizoen, wacht ik op het moment dat ik ben uitgekeken op haar concept. Normaal gezien ben ik allergisch voor herhaling maar hoewel ook haar ‘Wat Nodig Is’ weerklinkt van echo’s uit haar vorige voorstellingen, kan zij dit maken. Ik denk dat het is omdat ze op haar kale podium, zonder grootse decors, niet pretendeert het meest inventieve theatrale figuur te zijn, maar in al haar oprechtheid dingen met ons wil delen die we herkennen. </p> <p>Steve Aernouts is ook in deze voorstelling weer even geweldig als altijd. Elke keer dat ik hem zien moet ik naar hem kijken en hang ik aan zijn lippen. Oscar van Woensel daarentegen is een intrigerend figuur, maar door zijn wat verbrokkelde stemgeluid is hij niet altijd even goed verstaanbaar en weet hij niet helemaal tot me door te dringen. </p> <p>Ik blijft Laura oprecht vinden en ik blijf naar haar voorstellingen gaan. Want wat ze zegt blijkt nog steeds echt nodig. </p> Laura van Dolron Wed, 25 Jan 2012 15:35:19 +0000 Melpomene 16929 at http://www.moose.nl Het Voordeel van de Twijfel, Laura van Dolron (20/09/2011) http://www.moose.nl/minirecensies/het-voordeel-van-de-twijfel/16872 <p>Als een gesprek tussen vrienden</p> <p>Nog steeds val ik op blote knieën voor de manier van theatermaken die Laura van Dolron nastreeft. Het echte, dat ze wil laten zien door de gespeelde personages enkel als een transparante, vederlichte voile over de acteurs te regisseren, kan mij tot in het diepste raken. Deze methode is naast één van de meest interessante, echter ook een enorm gevaarlijke, zo bleek in haar voorstelling ‘Het Voordeel van de Twijfel’ die ik, in het kader van het Laura van Dolron Festival, in de Machinefabriek zag. </p> <p>Twee acteurs recapituleren het verhaal van de middeleeuwse vrienden Goldmund en Narcis, waarbij ze het verhaal uiteindelijk herkennen, of misschien zelfs onbewust in hun eigen relatie laten voortduren. Een prachtig beeld van twee mannen die elkaar lief hebben en bewonderen, een thematiek die mij meer interesseert (en kan raken) dan welke, door iedereen zwaar gedragen, politieke kwestie dan ook. De voorstelling geeft me het gevoel in gesprek te zijn met mijn beste vriend, terwijl we onze diepste angsten blootleggen voor elkaars voeten.</p> <p>De echtheid in theater is echter een fragiele stof die op het ene moment boven alles uit lijkt te rijzen en op het andere moment zelfs niet te vinden is in de diepste krochten van het speelvlak, een eigenschap van, misschien nog meer het theater dan, echtheid die het juist zo’n interessante aangelegenheid maakt. Jammer genoeg bleek de voorstelling, die ik zag, eentje waarin één van de acteurs de echtheid niet leek te kunnen vasthouden. Hoe hard de desbetreffende acteur ook schreeuwde dat hij (zichzelf er zogenaamd bewust van wordende) al de gehele tijd zichzelf was op het podium, wist hij dit voor mij niet geloofwaardig te krijgen. Hij sprak met een te opgezette stem en leek niet natuurlijk van de ene naar de andere emotie over te gaan. Hoewel ik het jammer vind dit op te merken, versperde het de weg van mijn tranen, die licht jeukten onder mijn ogen. Ik begrijp hoe moeilijk het vinden en volhouden van echtheid is en daarom mag ik het van mezelf ook niet te zwaar rekenen bij deze breekbare en gedurfde poging.</p> <p>Wetende dat de voorstelling nog beter had kunnen zijn dan deze was toen ik het zag, blijft deze me toch bij. Hoewel mijn hart brandde, maar ik niet kon huilen, zal ik toch, door haar durf en rakende thema’s, als een echte Laura van Dolron-aanhanger naar haar ‘Sartre zegt sorry’ gaan.</p> Laura van Dolron Fri, 23 Sep 2011 11:48:28 +0000 Melpomene 16872 at http://www.moose.nl Iemand moet het doen, Laura van Dolron (14/09/2011) http://www.moose.nl/minirecensies/iemand-moet-het-doen/16869 <p>Een warmhartig theaterbeest met een pollepel in de aanslag.</p> <p>Het NNT laat Laura van Dolron voor tien dagen terug komen in het hoge noorden tijdens het Laura van Dolron Festival. Drie voorstelling en een getalenteerd theater beest, of moet ik zeggen Stand-up Philosopher, bieden de toeschouwers van de Machinefabriek de aankomende dagen ‘eens iets anders’. </p> <p>14 september ving dit nieuwe (misschien jaarlijkse?) festival aan met een komisch-intelligente en kritische benadering van bekende theatertermen door de titelgeefster van dit festival en haar bijstand Maarten Mertens, waarna de eerste voorstelling, van drie, ‘Iemand moet het doen’ plaats had in een als intieme minizaal omgebouwde garage van de Machinefabriek. </p> <p>Komisch, intelligent en kritisch, een combinatie van drie woorden die voor mij gelijk staat aan Laura van Dolron. In haar totaal eigen manier van theatermaken is ze op haar sterkst op de momenten waarop ze zichzelf is (of lijkt te zijn), zonder een glimp van een personage, en op die manier op een hele directe wijze communiceert met haar publiek. </p> <p>Door op een intelligente, doordachte manier te denken over alledaagse dingen, in combinatie met een enorm uitgestreken smoelwerk, waar zelfs ik niet mijn mondhoeken en ontblootte tanden van in de kast kan laten liggen, weet ze zelfs op mijn lachstuip te spelen waarna ze razendsnel schakelt naar de meest serieuze, kritisch en intieme onderwerpen. </p> <p>Ik voel me prettig in haar warme, bijna verzorgende armen, ook al slaat ze me soms met een pollepel op mijn vingers. Ze behandelt haar publiek alsof ze het belangrijkste zijn en DAAR heeft ze natuurlijk helemaal gelijk in.</p> <p>Dus, wil je eens wat anders? Fiets dan eens langs de Machinefabriek de aankomende dagen want ook haar voorstellingen ‘Het voordeel van de Twijfel’ en ‘Sartre zegt sorry’ zijn nog te zien in het theater van het NNT.</p> Laura van Dolron Fri, 16 Sep 2011 13:44:37 +0000 Melpomene 16869 at http://www.moose.nl Sartre zegt sorry, Laura van Dolron (14/04/2011) http://www.moose.nl/minirecensies/sartre-zegt-sorry/16818 <p>De Laura die Van Dolron in <em>Sartre zegt sorry</em> speelt, komt op mij (nog) milder over dan de Laura van haar eerdere voorstellingen. Persoonlijker ook dan de Laura van de voorstellingen van een paar jaar geleden. Ook toen al liet Van Dolron haar persoonlijke leven in haar filosofische beschouwingen meespelen, maar nu lijken dat nog weer intiemere details te zijn. Dat komt ook wel door die tafel met persoonlijke voorwerpen als gebruikte theezakjes, een agenda, aantekeningen, en een lampje dat van haar oma was.</p> <p>De voorstelling gaat zoals te verwachten niet zozeer over Sartre. Het gaat over Van Dolron&#8217;s veranderende relatie met de ideeën van die filosoof. Laura is door hem beïnvloed maar roept hem nu ter verantwoording. Want ze wil afstand nemen van het nihilisme. &#8216;Je moet met meer komen dan de leegte, de angst, en de eenzaamheid&#8217;, werpt ze hem voor de voeten. Steve Aernouts, die Sartre speelt, mag van Laura niet reageren. Pas aan het eind komen Sartre&#8217;s excuses: &#8216;Sorry, ik heb jullie bang gemaakt voor de liefde.&#8217; </p> <p>Van Dolron laat het publiek op een zowel intelligente als amusante manier zien hoe ze zich wil bevrijden van de zelfhaat waartoe de ideeën van Sartre volgens haar leiden. Tegenover het (te) streng zijn voor jezelf schetst ze haar zoektocht naar manieren om van jezelf te houden, om jezelf te geven wat je nodig hebt. Waarbij ze op een fraaie manier duidelijk maakt dat dat wat anders is dan jezelf steeds maar weer verwennen. </p> <p>Haar uiteenzettingen met de gedachten van een filosoof zijn voor Van Dolron ook nu weer vooral een manier om haar eigen veranderende inzichten en gevoelens met een publiek te delen. Wat betreft theatrale middelen heeft ze, zoals gebruikelijk, voor uiterste soberheid gekozen. Maar de wijze waarop ze haar veranderende ideeën brengt en toelicht (een vervlechting van intelligente beschouwingen en persoonlijke en intieme verhalen) is overtuigend. En zet aan tot nadenken. </p> Laura van Dolron Fri, 15 Apr 2011 10:44:58 +0000 RiRo 16818 at http://www.moose.nl Het voordeel van de twijfel, Laura van Dolron (27/11/2010) http://www.moose.nl/minirecensies/het-voordeel-van-de-twijfel/16749 <p>Geïnspireerd door <em>Narziss en Goldmund</em> van Hermann Hesse schreef Laura van Dolron een dialoog voor twee jongens. Die twee jongens, gespeeld door Dion Vincken en Steve Aernouts, beginnen de voorstelling met een samenvatting van dat boek. Dat doen ze heel komisch. Daarna zijn ze af en toe Narziss en Goldmund, maar ze spelen toch meestal dat ze Dion en Steve zijn. Waarbij ze natuurlijk alleen maar woorden gebruiken die schrijfster en regisseur Van Dolron ze in de mond heeft gelegd. </p> <p>Van Dolron heeft de taal om de spanning tussen verstand en gevoel, ascese en zinnelijkheid, liefde en dood tot uitdrukking te brengen voornamelijk in en rond het hedendaags Boeddhisme gevonden. Zo gaat Steve onder het motto &#8216;ik ga pas spreken als ik iets voel&#8217; veertig minuten op een stoel zitten zwijgen. Om daarna Dion uitvoerig te prijzen omdat die zich ondertussen zo kwetsbaar heeft opgesteld. </p> <p>Dat kwetsbaar opstellen, die tirade van de zoekende en twijfelende Dion, is inhoudelijk zeker de moeite waard. Maar veertig minuten monoloog van een redelijke maar niet echt fantastische acteur is voor mij als verwende toneelbezoeker toch een beetje te veel van het goede (De zenmeester: &#8216;Je oordeelt RiRo, dat is prima, merk het op, en keer dan weer terug naar de basis, naar je ademhaling&#8217;). </p> <p>De apotheose, de manier waarop de zenmeester het publiek erbij betrekt, en ook de sterfscène, vind ik dan weer wel heel sterk. Dat zijn voor mij de hoogtepunten in deze geslaagde Van Dolron voorstelling.</p> Laura van Dolron Mon, 29 Nov 2010 14:34:38 +0000 RiRo 16749 at http://www.moose.nl Als Gekken, Laura van Dolron (27/05/2009) http://www.moose.nl/minirecensies/als-gekken/16238 <p>Als Gekken van Laura van Dolron gaat over acteren en niet-acteren en is gebaseerd op The Idiots van Lars von Trier. In die film gaat een groep jonge hippe mensen gekken nadoen. Dat doen ze om domme burgers te confronteren die zijn opgesloten in de zinloze sleur van hun middelmatige bestaan. Die domme burger zit overigens ook in henzelf, en moet eruit. In Als Gekken van Laura van Dolron staat het publiek voor de domme burger, de acteurs staan voor de hippe mensen en Laura staat waarschijnlijk voor Lars von Trier. In tegenstelling tot de film, die soms té pijnlijk is om naar te kijken, wordt Als Gekken nergens confronterend of gevaarlijk. De spelers spelen dat ze van Laura niet mogen spelen (geen gekken, niks) en dat ze het heel graag zouden willen. Ze spelen dat ze soms tóch iets spelen. En ze spelen dat ze dat weer evalueren. Ze spelen persoonlijke teksten (die waarschijnlijk ooit spontaan door hen zijn gezegd maar nu door Laura zijn bewerkt), ze spelen dat ze een spelopdracht moeilijk vinden die niet moeilijk is, ze spelen dat ze in het moment zijn, ze spelen dat het niet erg is dat ze niet in het moment komen, ze spelen kortom wél de hele tijd. Ze zijn dus ook steeds beschermd door hun rol, net als acteurs bij klassiek toneel en net als brave burgers. Oké, het is wel een beetje brutaal en gênant om te liegen dat je niet liegt en daarna te spélen dat je dat toegeeft. Maar als je vervolgens spéélt dat je bekent dat het een beetje brutaal en gênant was dat je net loog en dat je zogenaamd toegaf dat je loog, is het brutale er wel weer af en wordt het gewoon vermoeiend. De acteurs hebben misschien ooit anders gewild, maar ze mogen geen oprechte actuele betrokkenheid aan de dag leggen, omdat Laura, zoals in de voorstelling tot vervelens toe wordt herhaald, niet gelooft in de oprechtheid van acteurs. Ze gelooft ook niet in haar eigen oprechtheid. Tenminste niet waar wij bij zijn. Wij, het publiek, zijn trouwens inwisselbaar. We hadden net zo goed elk ander publiek kunnen zijn. We reageren voorspelbaar. We zijn ‘een typisch publiek’. Als Gekken is een openlijke schijnvertoning en dat is de bedoeling, want het is een voorstelling, dus een schijnvertoning, zegt de voorstelling, voor de schijn, niet echt, want de voorstelling zegt niets echt, de voorstelling liegt, niet echt, want ook het liegen is niet echt. De noodzaak van Als Gekken is kortom theoretisch. Het stuk gáát over theater en is het niet. Wat zegt ons dat? Gaat de voorstelling over Laura’s twijfel aan de echtheid van het bestaan? Is Laura van mening dat zijzelf een droom is? Speelt Laura de rol van regisseur, maar ís ze geen regisseur, maar net zo burgerlijk als wij? Zijn wij misschien allemaal mieren van bovenaf gezien? Waarschijnlijk is het werk van Laura van Dolron zo populair omdat het vrijblijvend is maar toch intelligent aandoet en lekker een beetje humor heeft en hier en daar (subtiel genoeg) met een regievondstje op de proppen komt (herhaling, flash forward, omkering), dus op ‘talentvol theater’ lijkt, en omdat het een aansprekend onderwerp heeft: Confronterende voorstellingen waarin echt iets gebeurt, jemig, dat zou spannend zijn! Jammer dat het niet kan,(maar ook wel goed hoor, want waar bleven we anders.). Ik (inwisselbare kijker) wil dat Laura haar nek uitsteekt en ophoudt met kwaken over de zin van het eventuele nek uitsteken, ophoudt mij te behandelen als een idioot. Haar vrijblijvende geklets over de ‘onmogelijkheid om iets echts te doen op een toneel’ is een uitvlucht. Het is wél mogelijk iets echts te doen op een toneel. Dat weet iedereen. Het is alleen doodeng. Het wordt zelden met staande ovaties ontvangen. En de meeste programmeurs hebben er een hekel aan. </p> Laura van Dolron Fri, 05 Jun 2009 23:13:55 +0000 virginia 16238 at http://www.moose.nl Als Gekken, Laura van Dolron (22/04/2009) http://www.moose.nl/minirecensies/als-gekken/16191 <p>Het steeds terugkerende zinnetje ‘mijn vader komt me halen’ is eigenlijk genoeg als verwijzing naar de film. Een acteur tegen het eind ook daadwerkelijk die vader te laten spelen is overbodig. Dat geldt ook voor de andere scènes die bijna letterlijk uit Idioterne komen. Overbodig. Het zijn er maar een paar overigens. </p> <p>Want Van Dolron weet in het overgrote deel van haar voorstelling nou juist zonder die directe verwijzingen te overtuigen. Juist door het thema van de film naar haar eigen idioom te vertalen. Het idioom dat ze vooral in Babyboomers en Welk Stuk heeft onderzocht. Dus met dat voor haar zo kenmerkende jongleren met ‘acteren’ en ‘jezelf zijn’. Precies daarmee weet ze te fascineren èn te irriteren. Precies daarmee weet ze die af en toe bijna ondraaglijke combinatie op te roepen van je ertoe aangetrokken voelen en er een hevige aversie bij ervaren. De combinatie die ook Von Trier bewerkstelligt met zijn film. </p> <p>Het wezenlijke, dat wat het kijken naar de film zo ongemakkelijk maakt, houdt ze in stand. Terwijl ze er nauwelijks uit citeert. Dat vind ik heel knap.</p> Laura van Dolron Productiehuis Frascati Tue, 28 Apr 2009 17:35:25 +0000 RiRo 16191 at http://www.moose.nl Als Gekken, Laura van Dolron (09/04/2009) http://www.moose.nl/minirecensies/als-gekken/16160 <p>Mijn eerste keer bij Laura van Dolron - ik kwam er zeer geïrriteerd uit, maar kan nu, een dag later, wel zien hoe knap het is wat ze doet. Een stel acteurs die niet mogen spelen van haar, maar alleen &#8216;zijn&#8217;, alleen lijken te improviseren, maar later blijkt dat toch niet zo te zijn. Soms was ik verschrikkelijk geraakt door wat er gebeurde, met name bij Iwan Walhain, heel vaak werd ik gek van het Woody Ällen-achtige neurotische geneuzel - ik zat hevig te verlangen naar mooie acteursprestaties, precies datgene waar de spelers en Van Dolron zelf het over hadden en toen mochten ze eindelijk spelen en toen verlangde ik terug naar het moeilijke gedoe op de stoelen. Ik ben er dus enigszins verward over, vind het ook erg cerebraal allemaal, maar wel fascinerend. En die scene met die dame uit het publiek die zich uit zou moeten kleden,dat zou echt theatergeschiedenis zijn, maar ja, dat kan toch niet, laat mij, Joris Smit, dat maar doen, per slot van rekening heb ik daarvoor gestudeerd - dat was wel erg erg geestig. Dus ik vond het wel mooi, maar heb daar tegelijkertijd een beetje de pest over in. Vandaar de tomaat. </p> Laura van Dolron Fri, 10 Apr 2009 13:01:09 +0000 java 16160 at http://www.moose.nl